Kennisblad Insecten op levende bomen en op dood hout
Leen Moraal (Wageningen Environmental Research)
Kosten:
€75,- exclusief btw. Voor VBNE leden en enkele groepen medewerkers geldt een voordeeltarief van €50,- exclusief btw. (voor deze kennismiddag geldt een ander bedrag dan voor een veldwerkplaats).
De ene levende boom is de andere niet, zeker als het gaat om het insectenleven. Inheemse boomsoorten zijn veel rijker aan bladetende insecten dan de geïntroduceerde exoten. Dit kan oplopen tot honderden soorten. Een grotere diversiteit aan boomsoorten zorgt dus automatisch voor een grotere diversiteit aan insectensoorten. Op hun beurt zijn bladetende insecten een voedselbron voor sluipwespen, roofwantsen, lieveheersbeestjes en spinnen. Voor zaadeters zoals vinken, groenlingen en mussen zijn insecten een noodzakelijke eiwitbron voor de groei van hun jongen. Insectenrijke bomen en struiken zijn dus belangrijk voor de biodiversiteit van stad, land en bos.
De term ‘Dood Hout Leeft’ is inmiddels aardig ingeburgerd. De meeste mensen weten dat de aanwezigheid van dood hout belangrijk is voor de biodiversiteit in het bos. Dat was zo’n 40 jaar geleden wel anders, toen was een ‘opgeruimd’ bos de norm. Tegenwoordig zijn er in het bos veel dode bomen te vinden. De aanwezigheid van dode bomen is een goede zaak voor bepaalde insecten, mossen en schimmels die voor hun ontwikkeling afhankelijk zijn van dood hout. Doodhout insecten zijn op hun beurt een voedselbron voor sluipwespen, roofinsecten en vogels. Een dode boom is dus een ecosysteem op zich.
Omdat we in Nederland nog niet heel lang dode bomen in het bos laten staan, hebben we maar weinig kennis van de biologische processen. We hebben daarbij wel beheervragen zoals: kunnen insecten uit dood hout levende bomen aantasten? In welke hoeveelheden is dood hout nodig? Is een dikke staande dode boom meer waard dan drie dunne? Heeft een dode grove dode den een andere waarde dan een dode fijnspar? Is er verschil tussen een dode zomereik en een dode Amerikaanse eik?
Deze middag staat in het teken van insectenleven op bomen die leven en dood zijn. Er komt onderzoek aan bod dat is uitgevoerd om insecten met een verborgen levenswijze in dood hout te kunnen bemonsteren. Uit onderzoek is gebleken dat de aanwezigheid van dood hout een enorme verrijking van de biodiversiteit geeft maar dat we in Nederland nog lang geen optimale situatie hebben bereikt.
Van harte welkom op deze insecten kennismiddag!